Mercedes-Benz Vito 4 x 4 z nowym napędem na obie osie

Napędzany ambicją – żaden inny wariant w gamie nowego Vito nie przystaje do tego hasła bardziej niż Vito 4×4. To model przeznaczony do wymagających zastosowań w przemyśle i handlu, uniwersalny samochód dostawczy gotowy na każdą porę roku i każdy rodzaj nawierzchni – od asfaltu przez grząskie błoto na budowach aż do jazdy po śniegu czy lodzie. Vito 4×4 łączy kompaktowe wymiary, znakomitą dynamikę jazdy i zwinność z niezawodną trakcją, zapewnianą przez permanentny napęd na obie osie z rozbudowanymi systemami sterowania.

Trzy układy napędowe do wyboru
Nabywcy nowego Vito mają szeroki wybór układów napędowych, pozwalający dopasować vana do specyficznych wymagań. To jedyny model w segmencie oferowany z napędem na przednie, tylne, a teraz także na cztery koła.

Dysponujące wysokimi zapasami trakcji Vito 4×4 może mieć wiele zastosowań: od firm budowlanych przez przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, aż po hotele zlokalizowane z dala od utwardzonych dróg lub w miejscach o niesprzyjającym klimacie. W autach użytkowych wykorzystywanych w zróżnicowanych warunkach napęd na obie osie często okazuje się po prostu niezbędny. Równocześnie jego zastosowanie sprzyja stabilności i komfortowi prowadzenia – nowe Vito 4×4 nie jest może samochodem terenowym, ale jako pojazd drogowy odznacza się wyśmienitą przyczepnością oraz dynamiką jazdy.

To cechy, które docenią użytkownicy – bez względu na to, czy przemierzają zaśnieżone drogi Skandynawii, górzyste serpentyny w Alpach, nisko położone obszary rolnicze czy błotniste, nieutwardzone nawierzchnie na budowach.

Zastosowany w Vito 4×4 stały napęd na obie osie łączy innowacyjne systemy sterowania z jednym z najbardziej wydajnych układów napędowych na cztery koła, jakie stosuje się w motoryzacji. Jego konstrukcja stanowi element koncepcji modułowej i jest blisko spokrewniona z napędami spotykanymi w SUV-ach oraz osobowych modelach spod znaku trójramiennej gwiazdy.

Nowa konstrukcja zespołu napędowego – precyzyjnie dopasowana do wymagań Vito 4×4
Napęd na cztery koła (prawie) dla każdego: w Mercedes-Benz oznacza to rozwiązania dopasowane do wymagań pojazdów należących do niemal wszystkich klas. Architektura układu napędowego w Vito 4×4 pochodzi z tylnonapędowego Vito i wyróżnia się szeregiem zalet: napęd na obie osie działa bez opóźnienia, zapewnia przewidywalne prowadzenie, jest zintegrowany ze wszystkimi systemami wspomagającymi, błyskawicznie odpowiada na zmieniające się warunki drogowe, nie powoduje obciążenia silnika, a dzięki kompaktowej zabudowie, niewielkiej masie własnej i elementom ograniczającym zużycie paliwa odznacza się znakomitą wydajnością.

Połączenie mocnego silnika, przekładni automatycznej z konwerterem momentu obrotowego i elektronicznie sterowanego rozdziału siły napędowej w znaczącym stopniu pomaga podczas jazdy w trudnych warunkach – wystarczy tylko prowadzić samochód. Za całą resztę odpowiada technologia zastosowana w Vito 4×4. A jeśli przez pomyłkę kierowca zbyt mocno wciśnie pedał gazu na nieutwardzonej nawierzchni, elektronika znów zareaguje i automatycznie ograniczy moment obrotowy silnika.

Także gabaryty nowego Vito 4×4 nie dają powodów do obaw. W przeciwieństwie do poprzedników, wysokość czteronapędowego wariantu mieści się w kluczowej granicy 2 metrów. W rezultacie model może z łatwością wjeżdżać na większość parkingów wielopoziomowych oraz podziemnych.

Kompaktowy, lekki, wydajny: układ przeniesienia napędu Vito 4×4
Moment obrotowy jest rozdzielany za pośrednictwem centralnego dyferencjału w skrzyni rozdzielczej i kierowany do kół obu osi w stałym stosunku 45:55. Skrzynka rozdzielcza składa się z centralnego dyferencjału planetarnego oraz przekładni kątowej, przekazujących siłę napędową do przedniej osi.

Kompaktowa, lekka i wydajna architektura z zamontowanym wzdłużnie silnikiem oraz przekładnią i skrzynią rozdzielczą we wspólnej obudowie pozwala znacząco zwiększyć ładowność i ograniczyć zużycie paliwa. Jednym z przykładów zwartej konstrukcji układu przeniesienia napędu jest tylny przegub krzyżakowy wału przekazującego moment do przedniej osi. Zintegrowano go w skrzyni rozdzielczej, dzięki czemu skrzynia biegów zajmuje mniej miejsca na szerokość. Obie przekładnie korzystają z jednego, wspólnego obiegu oleju.

Stały rozdział siły napędowej między przednią i tylną osią ma istotne znaczenie z punktu widzenia wydajności – niższy moment obrotowy powoduje mniejsze obciążenie podzespołów. W rezultacie gabaryty poszczególnych elementów można było zoptymalizować pod kątem zmniejszenia ich masy oraz ograniczenia zużycia paliwa. Efektem tych działań jest lekka konstrukcja całego napędu – Vito 4×4 waży jedynie o około 50 kg więcej od odmiany tylnonapędowej.

Kompaktowa, zintegrowana konstrukcja jednostopniowej przekładni i jej spiralne uzębienie przyczyniają się do zapewnienia niskiego poziomu hałasu oraz wibracji. W obu względach nowe Vito 4×4 zdecydowanie góruje nad poprzednikiem – pod względem hałasu w kabinie może się równać ze swoim tylnonapędowym odpowiednikiem. Dodatkowe korzyści uzyskano w zakresie efektywności, prowadzącej do niższego zużycia paliwa oraz emisji dwutlenku węgla.

Także przedni dyferencjał Vito 4×4 jest wart uwagi: jednostopniowy mechanizm różnicowy z niskooporowymi łożyskami i olejem o niskiej lepkości zaprojektowano pod kątem optymalnej wydajności.

4ETS symuluje działanie napędu z trzema blokadami dyferencjałów
Za dystrybucję siły napędowej odpowiada sprawdzony, elektroniczny system kontroli trakcji 4ETS, połączony z układami ESP i ASR. W warunkach dobrej przyczepności rozdziela on moment obrotowy między przednią a tylną oś w stosunku 45:55.

Jeśli jedno lub więcej kół straci przyczepność, 4ETS osobno przyhamuje każde z nich i w ciągu milisekund skieruje dodatkowy moment obrotowy do kół dysponujących dobrą trakcją. Koła nie są jednak hamowane do zera – przy jeździe w terenie albo na śniegu pewien poślizg zawsze jest niezbędny. 4ETS może rozpoznać charakter nawierzchni, bazując na pomiarach poślizgu kół, i automatycznie dobiera optymalną charakterystykę działania bez potrzeby uruchamiania specjalnych trybów.

Przeprowadzane korekty są praktycznie niezauważalne dla kierowcy. Jeśli pojazd zbliży się do granicy stabilności, na tablicy przyrządów zacznie migać żółta lampka ostrzegawcza – kierowca wówczas otrzyma sygnał, aby dostosować styl jazdy do warunków panujących na drodze.

Charakterystyka działania 4ETS
Jeśli jedno z tylnych kół zaczyna się obracać, zostaje przyhamowane, a siła napędowa trafia do drugiego koła w stopniu uzależnionym od przyłożonego momentu hamowania. Odpowiada to funkcji blokady tylnego dyferencjału. Ta sama zasada odnosi się do kół przedniej osi – 4ETS działa jak blokada przedniego dyferencjału, spotykana jedynie w wyspecjalizowanych pojazdach terenowych. Jeśli przyczepność stracą oba koła danej osi, oba zostają przyhamowane, a skrzynia rozdzielcza pełni wówczas rolę blokady centralnego dyferencjału, kompensując różnicę w prędkości kół przednich i tylnych.

4ETS zapewnia odpowiednią równowagę w każdych warunkach – z myślą o zapewnieniu wzorowej trakcji i bezpieczeństwa jazdy. Dla przykładu, przy niewielkich prędkościach hamowane mogą być wszystkie cztery koła. 4ETS symuluje wówczas efekt działania napędu z trzema blokadami dyferencjałów. Przy prędkościach poniżej 60 km/h priorytetem układu sterowania jest najlepsza możliwa przyczepność, a powyżej – interwencje 4ETS ukierunkowane są na stabilność prowadzenia.

Znakomita trakcja, stabilność prowadzenia i dynamika jazdy
Konwencjonalne międzyosiowe i międzykołowe blokady są w Vito 4×4 zbędne – a to pozwala ograniczyć jego masę własną przy jednoczesnej poprawie bezpieczeństwa prowadzenia oraz komfortu jazdy. Zmieniony względem poprzednika rozdział momentu obrotowego między osiami (45:55 zamiast 33:67) przekłada się na jeszcze lepszą przyczepność i dynamikę jazdy. Przynosi także korzyści podczas jazdy bez obciążenia lub z lekkimi ładunkami, gdy tylna oś jest niedociążona.

Strategia działania 4ETS ma na celu uzyskanie najlepszego możliwego przyspieszenia przy zminimalizowaniu poślizgu kół i zapewnieniu w ten sposób maksymalnej stabilności prowadzenia. Pozwala to na sprawne przemieszczanie się nawet w najbardziej niekorzystnych warunkach, na przykład podczas ruszania na wzniesieniu, gdy jedna strona pojazdu znajduje się na oblodzonej nawierzchni lub oba koła jednej osi nie mogą złapać przyczepności.

Jako element systemu kontroli stabilności ESP, układ 4ETS nie tylko zapewnia najlepszą możliwą trakcję podczas przyspieszania, ale również w trakcie hamowania. Gdy kierowca z całą mocą wciśnie pedał hamulca na nieutwardzonej nawierzchni, ESP wykrywa optymalny wymagany poślizg i blokuje koła bardzo krótkimi impulsami, mimo interwencji systemu ABS. Efekt? Piasek lub śnieg klinuje się wówczas pod przednimi kołami, zapewniając skuteczniejsze wytracanie prędkości i skracając dystans hamowania.

Wielopłytkowe sprzęgło międzyosiowe z efektem blokującym
Centralny dyferencjał nowego Vito 4×4 zaopatrzono w dwutarczowe sprzęgło, dysponujące bazowym momentem blokującym między osiami o wartości około 50 Nm. Tarcze sprzęgła są wstępnie obciążone za pomocą sprężyny. Jeśli dochodzi do poślizgu kół jedne lub obu osi, odpowiedni ruch tarcz powoduje transfer momentu tarcia z osi, której koła kręcą się szybciej, do tej, której koła kręcą się wolniej. W rezultacie rozdział siły napędowej między przednią i tylną osią waha się od 30:70 do 70:30, poprawiając trakcję oraz stabilność prowadzenia. Efekt stabilizacji jest odczuwalny zwłaszcza na śliskich nawierzchniach o niewielkim współczynniku tarcia między ogumieniem a podłożem, gdy wielotarczowe sprzęgło powoduje umiarkowany efekt mechanicznego zblokowania osi. Jego zastosowanie dodatkowo usprawnia działanie systemu kontroli trakcji i tłumi efekty nagłej zmiany obciążenia.

Napęd na obie osie w pełni zintegrowany z ADAPTIVE ESP
Bezpieczeństwo należy do standardu każdego Mercedesa. W przypadku Vito 4×4 oznacza to, że zarówno napęd na obie osie, jak i układ 4ETS są w pełni zintegrowane z systemem ADAPTIVE ESP. Kontroluje on dynamikę jazdy i koordynuje działanie: ABS-u, kontroli trakcji (ASR), elektronicznego rozdziału siły hamowania (EBD), hydraulicznego wspomagania hamowania Brake Assist (BAS), asystenta podjazdu (Hill-Start Assist), monitorowania obciążenia Load Adaptive Control (LAC), układu chroniącego przed przechyłami Roll Over Mitigation i Roll Movement Intervention (ROM/RMI), kontroli podsterowności Enhanced Understeering Control (EUC), automatycznego osuszania tarcz podczas jazdy w deszczu oraz wstępnego przygotowania klocków hamulcowych w krytycznych sytuacjach (Electronic Brake Prefill). Jeśli nabywca Vito 4×4 zdecyduje się na dokupienie haka holowniczego, do elementów ESP należy również układ stabilizacji przyczepy Trailer Stability Assist (TSA). Wszystkie te funkcje działają także w warunkach terenowych.

Tak jak we wprowadzonych już wariantach Vito, standardowe wyposażenie Vito 4×4 obejmuje innowacyjne systemy wspomagające – monitorowania zmęczenia kierowcy oraz asystenta bocznego wiatru. Podobnie jak dostępne na życzenie układy wspomagania parkowania (Active Parking Assist), zapobiegania kolizjom czołowym (COLLISION PREVENTION ASSIST), monitorowania martwego pola i pasa ruchu (Blind Spot Assist i Lane Keeping Assist) oraz inteligentny system oświetlenia (Intelligent Light System), są to unikalne elementy w segmencie średniej klasy vanów.

Aktywna kontrola trakcji (ASR)
Także system kontroli trakcji (ASR) dostosowuje się do zmiennych warunków drogowych. Dla przykładu, w zakrętach na śliskiej nawierzchni obniża próg regulacji momentu obrotowego dla zapewnienia najlepszej stabilności. I przeciwnie, przy dobrej przyczepności na łukach zaczyna przyhamowywać koła z opóźnieniem. W ten sposób osiąga właściwy balans między przyczepnością a stabilnością niezależnie od warunków.

Progi działania ESP dostosowane do sytuacji na drodze
Zależnie od warunków, wskazana może być zmiana trybu działania dynamicznego układu kontroli stabilności ESP wraz z systemem ASR. Wystarczy wówczas naciśnięcie przycisku – podniesienie progu działania ESP spowoduje poprawę trakcji poprzez zwiększenie poślizgu kół, co przyda się na przykład po założeniu łańcuchów śniegowych lub podczas jazdy po żwirowej nawierzchni.

Dodatkowy tryb działania ESP został przygotowany na zróżnicowane okoliczności, nigdy jednak nie powoduje całkowitego odłączenia układu. Przy prędkościach do 40 km/h jego priorytetem jest zapewnienie maksymalnej trakcji, na przykład przy wjeździe na zaśnieżone wzniesienie. Pomiędzy 40 a 80 km/h na równi uwzględnia on przyczepność i stabilność jazdy, a powyżej 80 km/h ze względów bezpieczeństwa koncentruje się na optymalnej przyczepności. Zmiany w systemie sterowania zachodzą płynnie, co oznacza, że są niezauważalne dla kierowcy.

Niezależnie od warunków panujących na drodze, w krytycznych sytuacjach funkcjonalność ESP zostaje w pełni przywrócona.

Downhill Speed Regulation: stała prędkość na zjazdach
Vito 4×4 jest standardowo wyposażony w system kontroli prędkości zjazdu (Downhill Speed Regulation – DSR). To jedyne takie rozwiązanie w segmencie – dba o utrzymanie i nieprzekraczanie zdefiniowanej prędkości podczas pokonywania zjazdów. Działanie DSR wykorzystuje współpracę między oprogramowaniem silnika, skrzyni biegów oraz układu hamulcowego. Aby włączyć system, należy wcisnąć przycisk na tablicy rozdzielczej. Prędkość zjazdu można kontrolować za pomocą pedałów gazu i hamulca lub dźwigni standardowego tempomatu.

DSR działa w zakresie 4-18 km/h. Kierowca może w każdej chwili zwolnić lub przyspieszyć, wciskając pedał gazu albo hamulca. Przekroczenie prędkości 18 km/h powoduje automatyczne uśpienie układu, a ponowne przyhamowanie poniżej 18 km/h raz jeszcze go uruchomi. Gdy prędkość Vito 4×4 przekroczy 45 km/h, DSR całkowicie się wyłączy.

Podwozie dostosowane specjalnie do wymogów 4×4
Vito 4×4 jest standardowo wyposażone w 17-calowe obręcze z ogumieniem 225/55 R 17 C. Większe koła pozowliły zainstalować większe przednie hamulce niż w wersji z napędem na jedną oś, zmodyfikowano także nastawy zawieszenia. Ponadto, Vito 4×4 korzysta z zalet elektromechanicznego wspomagania kierownicy, wprowadzonego w nowej generacji modelu – również w terenie. Zależne od prędkości wspomaganie na postoju i przy wolnej jeździe pracuje bardzo lekko, wspomagając kierowcę na parkingach oraz w terenie.

Mimo zaawansowanej konstrukcji napędu na obie osie Vito 4×4 nie zmieni praw fizyki. Kierowca musi zawsze dostosować styl jazdy do sytuacji na drodze – także poza utwardzonymi drogami, na placach budowy lub w warunkach zimowych. Z tego powodu niezbędnym wyposażeniem Vito 4×4 użytkowanego w mroźnym klimacie są opony zimowe, a w ekstremalnych przypadkach – również łańcuchy śniegowe. Te ostatnie można zakładać tylko na koła tylnej osi.

Nowe Vito 4×4: mocne i ekonomiczne
W chwili premiery Vito 4×4 jest dostępne w topowej wersji 119 BlueTEC, z najmocniejszą jednostką OM 651 o pojemności 2,15 litra, mocy 140 kW (190 KM) i 440 Nm maksymalnego momentu obrotowego. 4-cylindrowy turbodiesel ma długoskokową konstrukcję, dwa napędzane krótkim łańcuchem wałki rozrządu w głowicy, 16 zaworów i dwustopniowy układ turbodoładowania. Wtrysk common rail osiąga maksymalne ciśnienie 1800 barów.

Dzięki technologii SCR z wtryskiem AdBlue do spalin jednostka BlueTEC już teraz spełnia przyszłą normę emisji spalin Euro 6.

Najmocniejszy turbodiesel dostępny w Vito 4×4 zapewnia bezkonkurencyjne osiągi i duży uciąg, nawet w trudnych warunkach. Niedługo do oferty czteronapędowego modelu dołączą też inne wersje silnikowe.

Siedmiobiegowa przekładnia automatyczna: gładka i zwinna
Za przeniesienie siły napędowej w nowym Vito 4×4 zawsze odpowiada przekładnia automatyczna 7G-TRONIC PLUS z konwerterem momentu obrotowego. Ma ona istotną przewagę nad innymi rozwiązaniami, zwłaszcza w odmianie czteronapędowej – umożliwia płynną jazdę i chroni przed przeciążeniem sprzęgła. Siedem biegów stanowi podstawę dla szerokiej rozpiętości przełożeń, pozwala na sprawne przyspieszanie od niskich obrotów i sprzyja ich obniżeniu przy wyższych prędkościach. Przekładnia współpracuje z szybko działającą funkcją ECO start/stop. Ograniczony poślizg sprzęgła lock-up zapewnia bezpośrednie reakcje na wciśnięcie pedału gazu, a jednocześnie obniża pośrednio zapotrzebowanie na paliwo. Momenty zmiany przełożeń zostały precyzyjnie dopasowane do charakterystyki silnika. Zastosowanie tłumika drgań skrętnych przekłada się na wysoką kulturę pracy napędu od najniższych obrotów i umożliwia kontrolę poślizgu sprzęgła lock-up konwertera już przy niewielkim obciążeniu.

Topowe osiągi w klasie średnich samochodów dostawczych
Wysoka wydajność i niska masa własna napędu na obie osie sprawiają, że wyśmienite osiągi Vito 4×4 niewiele odbiegają od wersji tylnonapędowej. Od 0 do 100 km/h model przyspiesza w ciągu 9,5 s (4×2: 9,0 s), a jego prędkość maksymalna wynosi 199 km/h (4×2: 206 km/h).

Uciąg Vito 4×4 imponuje nie mniej niż osiągi – masa przyczepy z hamulcem wynosi 2000 kg (opcjonalnie: 2500 kg). Dopuszczalna masa własna Vito 4×4 z przyczepą sięga aż 5550 kg.

Niskie zużycie paliwa i emisja dwutlenku węgla
Technologia napędu na obie osie Vito 4×4 jest również ukierunkowana na maksymalną wydajność. Średnie zużycie paliwa Vito 119 BlueTEC 4×4 w cyklu NEDC wynosi zaledwie 6,4 l/100 km – co odpowiada emisji dwutlenku węgla na poziomie 169 g/km. Tym samym Vito 4×4 Furgon zużywa jedynie o 0,6 l oleju napędowego na 100 km więcej od wersji tylnonapędowej z tym samym silnikiem. A w porównaniu do poprzednika z podobną jednostką różnica ta sięga aż 2,7 l/100 km lub 27 proc.

Intensywne testy: upał, wysokość, mróz
Chociaż nowe Vito zdążyło sprawdzić się już w praktyce, a komponenty napędu na obie osie są z powodzeniem stosowane w SUV-ach i osobowych Mercedesach, nowe Vito 4×4 ma za sobą setki tysięcy kilometrów intensywnych testów w najsurowszych warunkach na Ziemi. Inżynierowie odpowiadający za testy przeprowadzili próby na wysokościach oraz w zróżnicowanych temperaturach. Vito 4×4 musiało udowodnić swoją formę zarówno w upale panującym w hiszpańskim masywie Sierra Nevada, jak i w mroźnych warunkach w okolicach koła podbiegunowego. Przedmiotem osobnych cykli testowych była sprawność napędu 4×4.

Szeroka oferta Vito 4×4
Nowe Vito 4×4 można zamawiać w wielu wariantach: jako Furgon, Mixto, Tourer BASE, Tourer PRO oraz Tourer SELECT. Każdy z nich dostępny jest w trzech wersjach długości nadwozia oraz dwóch klasach wagowych: o DMC 2,8 lub 3,05 t. Różnica w cenie względem wersji tylnonapędowej wynosi 13 990 zł netto.