Fiat Auto Poland powstał w 1992 roku na bazie Fabryki Samochodów Małolitrażowych. W dwóch fabrykach w Bielsku-Białej i Tychach włoski producent wytwarzał Fiaty 126p oraz Cinquecento. W kolejnych latach z polskich taśm produkcyjnych zjeżdżały m.in. modele: Uno, Seicento, Bravo oraz oferowany do dzisiaj Fiat Panda. Niewielki minivan zadebiutował w 1980 roku i był produkowany we Włoszech, jego druga generacja od 2003 roku wytwarzana była wyłącznie w Polsce, a najnowsza trzecia odsłona od 2012 roku ponownie powstaje w słonecznej Italii. Koncepcja niewielkiego, funkcjonalnego i taniego pojazdu miejskiego odniosła sukces rynkowy i zyskała przychylność klientów, czego dowodem jest już ponad 6.4 miliona sprzedanych egzemplarzy. Trzecia generacja Pandy bazuje na najlepszych rozwiązaniach swoich poprzedników, oferując ponadto bardziej atrakcyjny design, przestronniejszą kabinę oraz nowocześniejsze silniki.
Wygląd zewnętrzny
Nadwozie małego Fiata to mnogość obłości i zaokrągleń. Brak ostrych kątów i prostych krawędzi oraz skupienie się na łagodnych, płynnych kształtach tworzy niebanalne nadwozie o uniwersalnym, ponadczasowym designie. Front zdobią trzy pary świateł. Najwyżej osadzone są reflektory główne, pod którymi w zderzaku przednim wkomponowano światła dzienne oraz reflektory przeciwmgielne. Niewielka pokrywa komory silnika, krótkie zwisy nadwozia oraz proporcjonalnie duża powierzchnia szyb to cechy, które dostrzeżemy przyglądając się Pandzie z profilu. Nietypowym, ale jakże przydatnym elementem projektu nadwozia okazują się bardzo masywne listwy na drzwiach bocznych oraz plastikowy pas na tylnym zderzaku. Atrybuty spodziewane raczej w modelach uterenowionych, w miejskim modelu idealnie chronią lakier przed konsekwencjami większości parkingowych otarć. Z tyłu, dodatkowe trzecie okno za słupkiem C oraz wysoko umieszczone klosze świateł tylnych komponują się z prostą pionową szybą pokrywy bagażnika.
Dwanaście kolorów lakieru, trzy typy naklejek na nadwozie, różne felgi aluminiowe, kołpaki dostępne w czterech odmiennych kolorach, relingi dachowe, obudowy lusterek zewnętrznych, a nawet stalowe zakrętki wentyli opon z logo Fiata umożliwiają nadanie indywidualnego charakteru modelowi z Turynu.
Nowy Fiat Panda jest wyższy o 11 mm (3653 mm), szerszy o 54 mm (1643 mm) i dłuższy aż o 115 mm (1551 mm) od poprzedniej edycji modelu. Zmodernizowany projekt nadwozia charakteryzuje się również znacznie niższym współczynnikiem oporu powietrza cx – 0.32, co wpływa pozytywnie na zużycie paliwa oraz poprawę komfortu podróży (mniejszy szum opływającego karoserię powietrza).
Wnętrze pojazdu
Kabina pasażerska miejskiego Fiata występuje w dwóch wariantach – cztero- i pięcioosobowym. Pomimo zwiększenia w stosunku do poprzedniej generacji modelu przestrzeni pasażerskiej (wysokość +7 mm z przodu i +4 mm z tyłu, szerokość +26 mm z przodu i +5 mm z tyłu, przestrzeń na nogi pasażerów z tyłu +22 mm) we włoskim minivanie nadal wygodnie będą podróżowały tylko cztery osoby. Ze względu na niewielką szerokość nadwozia trzy osoby na tylnej kanapie to alternatywa na bardzo krótkie dystanse. W wersji czteroosobowej kanapa tylna posiada regulację wzdłużną pozwalającą zwiększyć przestrzeń bagażową lub uzyskać więcej miejsca na nogi oraz dzielone i składane (w proporcjach 50/50) oparcie. W wariancie pięcioosobowym oparcie dzielone jest asymetrycznie w proporcjach 60/40.
Fotele przednie dzięki optymalnemu wyprofilowaniu zapewniają dobre podparcie zarówno dla pleców jak i ud podróżujących. Możliwość regulacji w poziomie w zakresie 21 cm oraz w pionie w zakresie 6 cm w połączeniu z regulowaną kolumną kierownicy powala na zajęcie wygodnej pozycji niezależnie od wzrostu kierowcy. Oparcie fotela pasażera składa się tworząc stolik lub płaską podłogę ładunkową (po złożeniu również tylnej kanapy) o długości ponad dwóch metrów. Zarówno z przodu jak i z tyłu na oparciach foteli zastosowano zmienną fakturę materiału tworzącą atrakcyjny deseń, który oprócz walorów wizualnych ma również poprawić cyrkulację powietrza pomiędzy oparciem a plecami siedzącego.
Projekt deski rozdzielczej i konsoli centralnej Fiata jest kontynuacją nurtu stylistycznego nadwozia. Dzięki temu design zewnętrzny i wewnętrzny Pandy jest spójny, co wpływa pozytywnie na walory estetyczne. Połączenie elementów szarych i czarnych z matowym błękitem ożywia wnętrze i pasuje do niewielkiego pojazdu. Na konsoli centralnej tak jak w poprzedniej generacji modelu znalazła się dźwignia zmiany biegów w sąsiedztwie której umieszczono przyciski sterowania szybami przednimi. O ile pierwsze rozwiązanie jest wygodne i praktyczne, o tyle drugie wymaga przyzwyczajenia. Nad dźwignią zmiany biegów tradycyjnie usytuowano pokrętła służące do sterowania klimatyzacją, ponad nimi panel radioodtwarzacza, a na samym szczycie gniazdo do montażu ekranu systemu Blue&Me. Panel radioodtwarzacza pokryty został czarnym, fortepianowym lakierem, który w słoneczne dni niestety odbija światło, łatwo się rysuje, brudzi (palcuje) i nie pasuje do stylistyki budżetowego modelu. Poza tym, sześciogłośnikowy system audio odtwarzający pliki mp3 zapewnia całkiem przyzwoite doznania dźwiękowe. Za 2000 zł możemy doposażyć Pandę we wspomniany system Blue&Me Tom Tom 2 Live, który jest nawigacją i nowoczesnym kombajnem multimedialnym z 4.3 calowym, dającym się demontować ekranem. System ten oferuje m.in. obsługę do 5 podłączonych telefonów (zestaw głośnomówiący Bluetooth, odtwarzanie głosowe SMS), odtwarzanie plików w formatach MP3, WAV, WMA, AAC (port USB) oraz nawigację satelitarną firmowaną przez Tom Tom. Ponadto usługa Live, która w pierwszym roku jest bezpłatna, a w kolejnych wymaga wykupienia abonamentu, pozwala na odnajdowanie punktów docelowych dzięki wyszukiwarce Google Local Search, sprawdzanie aktualnej pogody i prognozy na pięć kolejnych dni oraz sprawdzanie informacji o ruchu drogowym, blokadach dróg, robotach drogowych czy korkach.
Przed kierowcą znajduje się wzorowo wyprofilowany wieniec kierownicy z przyciskami służącymi do sterowania telefonem, komputerem pokładowym i systemem audio. Za regulowaną na wysokość kierownicą osadzono dwa czytelne zegary oraz centralnie umieszczony wyświetlacz komputera pokładowego. Z prawej strony przed fotelem pasażera wygospodarowano obszerną półkę oraz praktyczny zamykany schowek. Ciekawostką jest kształt znajdującego się pomiędzy przednimi fotelami hamulca ręcznego, który wygląda jak dźwignia przepustnicy w samolocie. Według projektantów taka konstrukcja ograniczyła jego rozmiary i pozwoliła na lepsze wykorzystanie miejsca wokół niego.
W niewielkim nadwoziu oprócz czterech komfortowych miejsc udało się wygospodarować również bagażnik o pojemności 225 litrów. Po przesunięciu tylnej kanapy maksymalnie do przodu otrzymamy kubaturę 260 litrów, której uzupełnieniem będzie 14 praktycznych schowków znajdujących się w przestrzeni pasażerskiej Pandy.
Silnik i właściwości jezdne
Sercem Pandy jest niewielka, dwucylindrowa, obsypana na całym świecie nagrodami jednostka zasilana benzyną oraz gazem. Z pojemności zaledwie 875 cm3 uzyskano 85 KM oraz 164 Nm momentu obrotowego. Wartości te pozwalają na przyśpieszenie do 100 km/h w 11.2 sekundy i rozpędzenie ważącego 975 kg pojazdu do 177 km/h. Dźwięk pracy małej jednostki przywodzi na myśl pierwsze produkty Fiata w Polsce – 126p oraz Cinquecento. Na szczęście charakterystyczny odgłos dwucylindrowego silnika staje się uciążliwy dopiero przy wyższych prędkościach obrotowych. W codziennej eksploatacji małolitrażowy silnik w zupełności wystarcza do napędzania niewielkiego pojazdu, zapewniając wystarczającą dynamikę oraz elastyczność. Fabryczna instalacja gazowa włoskiej firmy Tartarini z 32-litrowym zbiornikiem umieszczonym we wnęce koła zapasowego pozwala znacznie ograniczyć koszty eksploatacyjne i zdecydowanie zwiększyć (o ponad 350 km) zasięg pojazdu. Instalacja LPG automatycznie przełącza się z benzyny na gaz, więc użytkowanie pojazdu zasilanego gazem nie wymaga od kierowcy dodatkowych czynności i nie różni się niczym od eksplantacji auta z tylko jednym źródłem zasilania. Średnie zużycie paliwa wynosi ok. 6 -6,5 litra na każde pokonane 100 km, a zapotrzebowanie na gaz jest o ok. 20% wyższe. W obniżeniu tych wartości pomaga system Start/Stop, wskaźnik sugerowanej zmiany biegów oraz aktywowany przez kierowcę tryb Eco, który zmniejsza moc jednostki napędowej o 7.5 KM i moment obrotowy o 45 Nm. Z nowoczesnym silnikiem współpracuje pięciostopniowa manualna skrzynia biegów, w której podczas jazdy poza miastem z prędkościami autostradowymi wyraźnie brakuje szóstego biegu.
Zawieszenie włoskiego modelu to tradycyjne rozwiązanie stosowane w niedrogich pojazdach – kolumny McPhersona z przodu i belka skrętna z tyłu. Duet ten jest kompromisem pomiędzy precyzją i stabilnością prowadzenia, a optymalnym tłumieniem niedoskonałości nawierzchni. W praktyce Panda prowadzi się przewidywalnie i nawet szybkie zmiany kierunku jazdy nie skutkują nadmiernymi przechyłami nadwozia. Jedynie podczas pokonywania poprzecznych nierówności nadwozie czasami nerwowo podskakuje, a w zakrętach pokonywanych ze zbyt dużym optymizmem odczuwalna jest podsterowność.
W ruchu miejskim do którego Panda jest stworzona ujawniają się kolejne atuty włoskiego modelu. Wysoka pozycja za kierownicą i duża powierzchnia szyb zapewniają doskonałą widoczność we wszystkich kierunkach, wspomaganie kierownicy z funkcją City pozwala operować wieńcem bez żadnego wysiłku, a niewielka wynosząca zaledwie 9,3 metra średnica zawracania ułatwia manewrowanie w każdych warunkach.
Podsumowanie
Fiat Panda oferowany jest w czterech wersjach wyposażenia: Fresh, Easy, Lounge oraz odmianie 4×4 Climbing. Podstawowa kompletacja wyposażenia zawiera światła do jazdy dziennej, kierownicę z regulacją wysokości, wspomaganie kierownicy, szyby przednie regulowane elektrycznie, zamek centralny, systemy ABS, EBD i BAS, czołowe poduszki powietrze, kurtyny powietrze oraz zestaw naprawczy koła. Testowa wersja Lounge na liście wyposażenia standardowego posiada ponadto: zderzaki, lusterka i klamki w kolorze nadwozia, boczne listwy ochronne, relingi dachowe, klimatyzację manualną, dzielone i składane oparcie tylnej kanapy, zdalne sterowanie zamkiem centralnym i radioodtwarzacz CD + MP3 z sześcioma głośnikami. Ceny małego Fiata zaczynają się od 31 990 zł. Testowa opcja Lounge z silnikiem 0.9 litra to wydatek już 46 700 zł. Ceny wersji z instalacją LPG nie zostały jeszcze ujawnione. Konkurencja w tym segmencie jest bardzo silnia i Panda musi walczyć o klientów z takimi modelami jak Suzuki Splash, Chevrolet Spark, Skoda Citigo, Toyta Aygo lub Volkswagen Up.
Dane techniczne
Silnik – benzynowy
– Pojemność skokowa – 875 cm3
– Maksymalna moc kW (KM) przy (obr./min) – 62,5(85) przy 5500
– Maksymalny moment obrotowy Nm przy (obr./min) –145 przy 1900
Pojemność zbiornika paliwa: 37l
Wymiary
– Długość (mm) – 3653
– Wysokość (mm) – 1551
– Szerokość bez lusterek (mm) –1643
– Szerokość bez lusterek (mm) –1882
– Rozstaw osi (mm) – 2300
Napęd
– przód
Układ kierowniczy
– ze wspomaganiem
Koła i opony
– Wymiary opon standardowych – 175/65 R14
– Standardowe obręcze kół – 14” (stalowe)
Masa(kg)
– Masa własna pojazdu gotowego do jazdy – 975
– Dopuszczalna masa całkowita pojazdu – 1475
Pojemność bagażnika: 225 l
Kompletacja wyposażenia
Testowany samochód to wersja kompletacji wyposażenia Lounge. Pojazd w tej wersji standardowo wyposażony jest między innymi w:
- ABS + EBD (Electronic Brake Distribution) + BAS
- Boczne listwy ochronne
- Elektryczne podnoszenie szyb przednich
- Elektryczne wspomaganie kierownicy Dualdrive™ z trybem City
- ESS – system sygnalizacji awaryjnego hamowania
- Fix&Go – Zestaw do pompowania i naprawy opon
- Gniazdko zasilające 12 V
- Immobiliser Fiat Code
- Kierownica z regulacją wysokości
- Klamki zewnętrzne drzwi w kolorze nadwozia
- Klimatyzacja manualna z filtrem przeciwpyłkowym
- Kurtyny powietrzne
- Obudowa lusterek bocznych w kolorze nadwozia
- Podłużne relingi dachowe
- Przednie poduszki powietrzne (po stronie kierowcy i pasażera)
- Przednie zagłówki Antiwiplash
- Radioodtwarzacz CD+MP3 (6 głośników)
- System przeciwpożarowy FPS
- System Start&Stop
- System tankowania Smart Fuel
- Światła do jazdy dziennej (DRL)
- Zagłówki tylne
- Zamek centralny zdalnie sterowany
- Zderzaki w kolorze nadwozia
Test przeprowadzony w dniach 19.06–25.06.2013 r. Serdecznie dziękujemy firmie Fiat Auto Poland S.A. za udostępnienie samochodu do testu.