2009 – pojawia się koncepcyjny Volkswagen up!
Oszczędny Volkswagen up! zadebiutował jeszcze w wersji studyjnej w 2009 roku podczas Międzynarodowej Wystawy Motoryzacyjnej we Frankfurcie. Ultrakompaktowy koncept miał długość 3,19 m i korzystał wyłącznie z napędu elektrycznego – umieszczonego z przodu silnika o mocy maksymalnej 60 kW i maksymalnym momencie obrotowym 210 Nm, a jego litowo-jonowe baterie po jednokrotnym naładowaniu wystarczały do przejechania 130 kilometrów. Nowe mini rozpędzało się z miejsca do 100 km/h w 11,3 sekundy.
Miejskie autko Volkswagena wyróżniało się także designem zapowiadającym nowy styl projektowania niemieckiego producenta i bazowało na modułach „New Small Family” – nowości w ofercie VW, która swoją ofensywę rynkową rozpoczęła w 2011 roku. Było także bardzo lekkie – masa pojazdu wynosiła 1085 kg.
2011 – ponowny debiut na IAA, tym razem w wersji produkcyjnej
Produkcyjna wersja Volkswagena up! również miała swoją premierę podczas IAA we Frankfurcie, jednak dopiero w 2011 roku. Model miał długość 3,54 m, szerokość 1,64 m, wysokość 1,48 m, a jego osie rozstawiono w odległości 2,42 m.
Trzydrzwiowe mini nadal mogło przewieźć cztery osoby, jednak Volkswagen zrezygnował z wyłącznie elektrycznego napędu na rzecz nowej generacji 3-cylindrowych silników benzynowych odznaczających się mocą 60 KM i 75 KM. Oba korzystały z technologii BlueMotion, w skład której wchodziła m.in. funkcja Start/Stop i system rekuperacji. Dzięki temu zużycie paliwa wynosiło 4,2 l/100 km w przypadku słabszej jednostki napędowej i 4,3 l/100 km dla mocniejszego silnika. Emisja CO2 utrzymywała się na poziomie poniżej 100 g/km. Obie jednostki napędowe seryjnie współpracowały z 5-biegową przekładnią manualną, a opcjonalnie klienci mogli nabyć także nową, zautomatyzowaną, 5-przełożeniową skrzynię biegów.
Oprócz tego (po raz pierwszy w tak małym samochodzie) w ofercie znalazł się up! EcoFuel z silnikiem zasilanym gazem ziemnym – była to 3-cylindrowa, jednolitrowa jednostka o mocy 68 KM/50kW. W połączeniu z seryjnym pakietem BluMotion Technology zużywała 2,9 kg CNG na 100 km. 10-litrowy zbiornik na gaz w tym wariancie umieszczono pod podłogą.
Sprzedaż produkcyjnego Volkswagena up! w Polsce rozpoczęła się w grudniu 2011 roku. Mały miejski up! był oferowany w trzech wersjach wyposażeniowych.
2012 – Volkswagen up! w wariancie pięciodrzwiowym
W marcu 2012 roku podczas Międzynarodowego Salonu Motoryzacyjnego w Genewie Volkswagen zaprezentował aż cztery różne, studyjne wersje modelu up!, w tym trzy w wariancie pięciodrzwiowym. Pięciodrzwiowy swiss up! nawiązywał wizualnie do kolorów flagi szwajcarskiej, pięciodrzwiowy winter up! miał specjalne wyposażenie dla pasjonatów sportów zimowych (np. uchwyt na deski snowboardowe na relingach dachowych), pięciodrzwiowy x up! był przeznaczony dla klientów lubiących podróżować, a dostawczy cargo up! oferował przestrzeń ładunkową o pojemności 1400 l.
Latem 2012 roku w polskich salonach sprzedaży pojawił się pięciodrzwiowy up! Miał te same wymiary, co wariant trzydrzwiowy. Z poprzednikiem dzielił także wersje wyposażeniowe i jednostki napędowe.
W kwietniu 2012 roku Volkswagen up! został wybrany Światowym Samochodem Roku 2012.